ਸਰਹਿੰਦ ਦੇ ਸੂਬੇਦਾਰ ਵਜ਼ੀਰ ਖਾਨ ਦੀ ਕਚਹਿਰੀ ’ਚ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦੇ ਦੋ ਸਾਹਿਬਜ਼ਾਦਿਆਂ ਬਾਬਾ ਜ਼ੋਰਾਵਰ ਸਿੰਘ ਤੇ ਬਾਬਾ ਫ਼ਤਹਿ ਸਿੰਘ ’ਤੇ ਮੁਕੱਦਮਾ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਵਜ਼ੀਰ ਖ਼ਾਨ ਨੇ ਦੋਵਾਂ ਸਾਹਿਬਜ਼ਾਦਿਆਂ ਨੂੰ ਹੁਕਮ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਜੇਕਰ ਉਹ ਇਸਲਾਮ ਕਬੂਲ ਲੈਣ ਤਾਂ ਰਿਹਾਈ ਸੰਭਵ ਹੈ। ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਸਜ਼ਾ-ਏ-ਮੌਤ ਦਿੱਤੀ ਜਾਵੇਗੀ।ਭਰੀ ਹੋਈ ਕਚਹਿਰੀ ’ਚ ਜਦੋਂ ਇਹ ਫਰਮਾਨ ਸੂਬੇਦਾਰ ਵਲੋਂ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਦੋਹਰਾਇਆ ਗਿਆ ਤਾਂ ਸਾਹਿਬਜ਼ਾਦਿਆਂ ਨੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਸ਼ਬਦਾਂ ’ਚ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਤੇ ਆਪਣੇ ਦਾਦਾ ਗੁਰੂ ਸ੍ਰੀ ਤੇਗ ਬਹਾਦਰ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਦਰਸਾਏ ਰਾਹ ’ਤੇ ਚੱਲਣ ਦੀ ਗੱਲ ਕਹੀ। ਧਰਮ ਪਰਿਵਰਤਨ ਦੀ ਬਜਾਏ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮੌਤ ਮਨਜ਼ੂਰ ਸੀ। ਕਚਹਿਰੀ ’ਚ ਮਾਲੇਰਕੋਟਲਾ ਦੇ ਨਵਾਬ ਸ਼ੇਰ ਮੁਹੰਮਦ ਖ਼ਾਨ ਵੀ ਮੌਜੂਦ ਸਨ। ਇਸਲਾਮੀ ਕਾਨੂੰਨ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ ਛੋਟੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਸ਼ਹੀਦ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਸੀ। ਇਸ ’ਤੇ ਵਜ਼ੀਰ ਖ਼ਾਨ ਨੇ ਸ਼ੇਰ ਮੁਹੰਮਦ ਖਾਨ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਲੈ ਜਾਣ ਤੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਸ਼ਹੀਦ ਕਰ ਕੇ ਆਪਣੇ ਭਰਾ ਦਾ ਬਦਲਾ ਲੈ ਲੈਣ। ਸਿੱਖ ਫ਼ੌਜ ਦੇ ਨਾਲ ਜੰਗ ’ਚ ਨਵਾਬ ਦਾ ਸਕਾ ਭਰਾ ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦੇ ਹੱਥੋਂ ਹੀ ਮਾਰਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।
ਇਸ ’ਤੇ ਨਵਾਬ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਦੋ ਫ਼ੌਜਾਂ ਦੀ ਲੜਾਈ ਸੀ। ਫ਼ੌਜੀ ਜਦੋਂ ਆਹਮੋ-ਸਾਹਮਣੇ ਆਉਂਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਦੋਵੇਂ ਪਾਸਿਆਂ ਦੇ ਲੋਕ ਮਾਰੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਉਸ ਦਾ ਭਰਾ ਵੀ ਲੜਦੇ ਹੋਏ ਮਾਰਿਆ ਗਿਆ ਪਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਮਾਸੂਮ ਬੱਚਿਆਂ ਦਾ ਕੀ ਕਸੂਰ? ਨਵਾਬ ਸ਼ੇਰ ਖਾਨ ਨੇ ਵਜ਼ੀਰ ਖ਼ਾਨ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮੈਂ ਜੰਗ ਦਾ ਬਦਲਾ ਮੈਦਾਨ-ਏ-ਜੰਗ ’ਚ ਲਵਾਂਗਾ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਬਾਲਾਂ ਨੂੰ ਬੇਰਹਿਮੀ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਮਾਰ ਸਕਦਾ। ਇਹ ਸਰਾਸਰ ਇਸਲਾਮ ਦੇ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਚੁੱਕਿਆ ਗਿਆ ਖੁਦਾ ਵਿਰੋਧੀ ਕਦਮ ਹੈ। ਮੈਂ ਇਸਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕਰਦਾ ਹਾਂ।
ਕਚਹਿਰੀ ’ਚ ਦੋ ਸਾਹਿਬਜ਼ਾਦਿਆਂ ਦੇ ਬਾਅਦ ਨਵਾਬ ਸ਼ੇਰ ਮੁਹੰਮਦ ਖਾਨ ਪਹਿਲੇ ਅਜਿਹੇ ਸ਼ਖਸ ਸਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਵਜ਼ੀਰ ਖਾਨ ਦੇ ਫਰਮਾਨ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕੀਤਾ। ਨਵਾਬ ਨੇ ਅੰਜਾਮ ਦੀ ਪਰਵਾਹ ਕੀਤੇ ਬਗੈਰ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਵਿਰੋਧ ਕੀਤਾ, ਸਗੋਂ ਕਚਹਿਰੀ ਤੋਂ ਵੀ ਚਲੇ ਗਏ। ਦੋਵਾਂ ਸਾਹਿਬਜ਼ਾਦਿਆਂ ਨੂੰ ਸ਼ਹੀਦ ਕਰਨ ਦੀ ਗੱਲ ਜਦੋਂ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਦੱਸੀ ਗਈ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਪੁੱਛਿਆ- ਕੀ ਉੱਥੇ ਕਿਸੇ ਨੇ ਹਾਅ ਦਾ ਨਾਅਰਾ ਨਹੀਂ ਮਾਰਿਆ (ਇਸਦਾ ਵਿਰੋਧ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ)। ਇਸ ’ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਮਾਲੇਰਕੋਟਲਾ ਦੇ ਨਵਾਬ ਨੇ ਹਾਅ ਦਾ ਨਾਅਰਾ ਮਾਰਿਆ ਸੀ। ਕੁਝ ਸਿੱਖ ਵਿਦਵਾਨਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਦਸਮ ਗੁਰੂ ਨੇ ਲਿਖਤ ’ਚ ਨਵਾਬ ਨੂੰ ਭਰੋਸਾ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਅੱਜ ਦੇ ਬਾਅਦ ਕਦੇ ਵੀ ਸਿੱਖ ਫ਼ੌਜ ਮਾਲੇਰਕੋਟਲਾ ਵੱਲ ਅੱਖ ਚੁੱਕ ਕੇ ਨਹੀਂ ਦੇਖੇਗੀ ਤੇ ਲੋੜ ਪੈਣ ’ਤੇ ਹਿਫਾਜ਼ਤ ਵੀ ਕਰੇਗੀ। ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਮਾਲੇਰਕੋਟਲਾ ਨੂੰ ਦਸਵੇਂ ਪਾਤਸ਼ਾਹ ਦਾ ਅਸ਼ੀਰਵਾਦ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੈ।
The Nawab Of Malerkotla Who Raised The Slogan Of haa Da Naara Received The Blessings Of The Guru Malerkotla Remained Free Even During The Sikh Empire Due To His Word
Our endeavour at The Public Times is to present news as it unfolds, without biases and without colour. We are a dedicated team of journalists with long years of experience in various fields and our aim is to inform our readers about all major regional, national and international events 24/7. Our motto is news without frills.
Amarpreet Singh Makkar (Editor)